Jak wybrać rury do instalacji wodnej? Porównanie najpopularniejszych materiałów

Jedną z fundamentalnych kwestii, jaką należy przemyśleć przy planowaniu instalacji wodnej, jest prawidłowy dobór rur. To one w dużym stopniu decydują, czy w dłuższej perspektywie system będzie działać niezawodnie, bezpiecznie i spełniać oczekiwania użytkowników. Inwestorzy wybierają najczęściej między rurami z kilku różnych materiałów, takich jak np. PEX, PPR oraz miedź. Każdy z nich ma swoje mocniejsze i słabsze strony, z którymi warto się zapoznać przed podjęciem ostatecznej decyzji, na co postawić w przypadku swojego systemu.

Jak wypadają w porównaniu ze sobą rury z różnych materiałów, przeznaczone do instalacji wodnych? Na to pytanie odpowiemy w dalszej części artykułu, w której wyjaśnimy m.in. czym charakteryzują się poszczególne rodzaje rur brane zwykle pod uwagę przez inwestorów, jakie są ich największe atuty oraz w przypadku jakich zastosowań każdy z nich sprawdzi się najlepiej.

Jedną z fundamentalnych kwestii, jaką należy przemyśleć przy planowaniu instalacji wodnej, jest prawidłowy dobór rur. To one w dużym stopniu decydują, czy w dłuższej perspektywie system będzie działać niezawodnie, bezpiecznie i spełniać oczekiwania użytkowników. Inwestorzy wybierają najczęściej między rurami z kilku różnych materiałów, takich jak np. PEX, PPR oraz miedź. Każdy z nich ma swoje mocniejsze i słabsze strony, z którymi warto się zapoznać przed podjęciem ostatecznej decyzji, na co postawić w przypadku swojego systemu.

Jak wypadają w porównaniu ze sobą rury z różnych materiałów, przeznaczone do instalacji wodnych? Na to pytanie odpowiemy w dalszej części artykułu, w której wyjaśnimy m.in. czym charakteryzują się poszczególne rodzaje rur brane zwykle pod uwagę przez inwestorów, jakie są ich największe atuty oraz w przypadku jakich zastosowań każdy z nich sprawdzi się najlepiej.

Na co zwrócić uwagę przy doborze rur do instalacji wodnej?

Odpowiednio dobrane rury to podstawa każdej trwałej instalacji wodnej. Ich jakość i materiał wykonania przekładają się na to, czy system będzie mógł być użytkowany w sposób bezpieczny, a jego eksploatacja nie okaże się źródłem problemów i nadmiernych kosztów. Jakie podstawowe kryteria warto uwzględnić podczas dobierania rur do instalacji wodnej?

• Materiał wykonania: w zależności od tego, z jakiego materiału wykonane są rury, będą one cechować się innymi parametrami i przeznaczeniem. Przykładowo, do stworzenia instalacji dostarczającej zimną lub ciepłą wodę można użyć zarówno rur PEX i PPR, ale do systemu ogrzewania podłogowego rury PPR już się nie sprawdzą.
• Rodzaj instalacji: przy doborze rur należy uwzględnić to, częścią jakiej instalacji mają się stać. Inne wymagania mogą być przy elementach dopasowywanych do instalacji wody pitnej, a inne np. do systemu ogrzewania podłogowego.
• Rozmiar i parametry techniczne: oczywistą kwestią, która musi być uwzględniona przy wyborze rur do instalacji wodnej, jest ich rozmiar, w tym np. średnica, oraz parametry techniczne dopasowane do danego systemu.
• Trwałość: dobierając rury do instalacji wodnej, należy zwrócić uwagę na trwałość, którą się charakteryzują. Wpływa ona na długowieczność i bezawaryjność całego systemu.
• Odporność na temperaturę: istotnym atutem dobrze dobranych rur do instalacji wodnej powinna być odpowiednia odporność termiczna, która pozwala im spełniać wymagania temperaturowe danego systemu.
• Łatwość montażu: w trakcie doboru rur mających stać się częścią instalacji wodnej warto zwrócić uwagę także na poziom skomplikowania prac montażowych. Pod tym kątem dobrze wypadają np. rury z nowoczesnych tworzyw sztucznych, które wyróżnia stosunkowo łatwy i szybki montaż.

Z jakich materiałów mogą być wykonane rury do instalacji wodnej?

Rury do instalacji wodnych wykonuje się z różnego rodzaju materiałów. Na rynku można spotkać się m.in. z wyrobami z tworzyw sztucznych, np. PEX czy PPR, miedzianymi czy stalowymi. Spore zainteresowanie wzbudzają również rury wielowarstwowe, które łączą w sobie zalety np. aluminium i tworzywa sztucznego. Spośród dostępnych rozwiązań szczególną popularnością cieszą się jednak przede wszystkim wyroby z PEX, PPR oraz z miedzi – dlatego to właśnie tym materiałom przyjrzymy się bliżej.

PEX (PE-X) – polietylen sieciowany

Jednym z rozwiązań, na które inwestorzy mogą zdecydować się w przypadku swojej instalacji wodnej, są rury PEX, czyli wykonane z polietylenu sieciowanego. Dzięki sieciowaniu materiał zyskuje m.in. podwyższoną odporność termiczną i ciśnieniową, a także bardzo dobrą wytrzymałość. Co więcej, rury PEX okazują się dość łatwe w montażu, a przy tym odporne na ścieranie oraz korozję. Za jeden z najistotniejszych atutów elementów wykonanych z tego tworzywa uznaje się ich elastyczność, która pozwala na wygodne prowadzenie rur nawet w trudniej dostępnych miejscach bez nadmiernego zwiększania liczby komponentów łączeniowych.

Co jeszcze przemawia za wyborem rur PEX do instalacji wodnej? Nie wpływają one na walory wody i do tego pozostają nietoksyczne i odporne mikrobiologicznie. W efekcie mogą być wykorzystywane w systemach dostarczających wodę pitną. Z uwagi na swoją uniwersalność są w stanie sprawdzić się także np. w systemach ogrzewania podłogowego. Choć rury z tego nowoczesnego tworzywa sztucznego wraz ze złączkami mogą być wyraźnie droższe od np. standardowych rur polietylenowych czy polipropylenowych, to ich jakość i niezawodność powodują, że inwestycja w nie może okazać się długoterminowo opłacalna. Należy przy tym pamiętać, że rury PEX pozbawione odpowiedniej bariery antydyfuzyjnej borykają się z problemem przenikalności tlenu, co w przypadku niektórych instalacji grzewczych może prowadzić do szybszej korozji elementów wykonanych ze stali czy żeliwa.

PPR (PP-R) – polipropylen randomalny

Kolejnym materiałem, z którego mogą być wykonane rury zastosowane w instalacji wodnej, jest PPR, czyli polipropylen randomalny. Elementy, takie jak rury czy kształtki, wytworzone z tego materiału cechują się m.in.:

• lekkością i trwałością,
• dużą odpornością na korozję i uszkodzenia mechaniczne,
• wysoką odpornością na zmiany temperatur,
• łatwością montażu,
• zdolnością do tłumienia dźwięków będących efektem przepływającej wody,
• doskonałą odpornością chemiczną.

Szeroka lista zalet czyni wyroby z polipropylenu randomalnego bardzo atrakcyjnymi produktami z perspektywy inwestora. Świetnym przykładem na to są systemy instalacyjne Vesbo z rur PPR będące trwałymi i bezpiecznymi rozwiązaniami, które cieszą się dużą popularnością w nowoczesnym budownictwie. Wyróżnia je m.in.:

• brak szkodliwego wpływu na ludzkie zdrowie,
• wysoka trwałość,
• odporność na pękanie, uderzenia, osadzanie się kamienia czy działanie kwasów i chlorków,
• odporność na wysoką temperaturę,
• lekkość i cicha praca nawet przy dużych prędkościach przepływu,
• szeroki zakres ciśnienia znamionowego,
• szybki i łatwy montaż, wynikający m.in. z zastosowania zgrzewania w roli technologii łączenia.

Kiedy najlepiej sprawdzają się rury polipropylenowe PPR? Stanowią one doskonały wybór, gdy inwestor szuka rur idealnie nadających się do dostarczania wody – zarówno zimnej, jak i ciepłej, a także pitnej – do domów czy obiektów komercyjnych lub przemysłowych. Standardowo nie wykorzystuje się ich natomiast w tzw. podłogówce, czyli ogrzewaniu podłogowym.

Co z kolei można uznać za minusy rur polipropylenowych? Problematyczne w kontekście tego rozwiązania okazują się m.in. znaczna rozszerzalność liniowa, którą należy uwzględnić w projekcie instalacji i podczas montażu, a także sztywność komplikująca działania instalatora w ciasnych przestrzeniach.

Miedź

Grono możliwych do zastosowania rur do instalacji wodnej nie ogranicza się jedynie do tych, wykonanych z różnego rodzaju tworzyw sztucznych. Jedną z dostępnych alternatyw, na które mogą zdecydować się inwestorzy, są rury miedziane. Na ich korzyść przemawia wiele argumentów, takich jak np.:

• wysoka wytrzymałość mechaniczna,
• mniejsza waga w porównaniu z rurami stalowymi,
• odporność na wysokie ciśnienie,
• odporność na wahania temperatury,
• niski opór hydrauliczny, który pozwala stosować rury o mniejszej średnicy, a także zredukować straty ciśnienia i zapewniać optymalny przepływ wody również w bardziej złożonych instalacjach,
• właściwości bakteriostatyczne, dzięki którym wiele osób poleca je do instalacji dostarczających wodę pitną.

Zwolennicy alternatyw z tworzyw sztucznych mogą natomiast zarzucić rurom miedzianym m.in. podatność na korozję przy wodzie o niskim pH, niską odporność na zarysowania, bardziej skomplikowany montaż niż w przypadku np. rur PEX oraz stosunkowo wysoką cenę.

Rury z PEX, PPR i miedzi – porównanie zalet i wad tych rozwiązań

Aby ułatwić porównanie plusów i minusów każdego z omówionych rodzajów rur do instalacji wodnych, przygotowaliśmy zestawienie przedstawiające ich mocniejsze i słabsze strony oraz potencjalne zastosowania.

Rury PEX

Zalety:

• wysoka elastyczność gwarantująca swobodę montażową.

• wysoka odporność termiczna i ciśnieniowa.

• nietoksyczność.

Wady:

• stosunkowo wysoka cena.

• wysoka przenikalność tlenu przy braku odpowiedniej bariery tlenowej.

• wymagane gęstsze lokowanie mocowań niż przy PPR.

Przykładowe zastosowania:

• instalacje dostarczające wodę zimną lub ciepłą.

• instalacje wody pitnej.

• ogrzewanie podłogowe.

Rury PPR

Zalety:

• wysoka trwałość i wygodny montaż.

• odporność na uszkodzenia mechaniczne, osadzanie się kamienia czy działanie kwasów i chlorów.

• dobra odporność termiczna.

Wady:

• znaczna rozszerzalność liniowa.

• sztywność ograniczająca swobodę montażu.

• wrażliwość na promieniowanie UV.

Przykładowe zastosowania:

• instalacje dostarczające wodę zimną lub ciepłą.

• instalacje wody pitnej.

• instalacje centralnego ogrzewania.

Rury miedziane

Zalety:

• wysoka trwałość.

• niski opór hydrauliczny.

• odporność na wahania temperatury i wysokie ciśnienie.

Wady:

• podatność na korozję w wodzie o niskim pH.

• bardziej złożony montaż niż w przypadku rur z tworzyw sztucznych.

• odporność na zarysowania.

Przykładowe zastosowania:

• instalacje dostarczające wodę zimną.

• instalacje ciepłej wody.

• instalacje centralnego ogrzewania.

Jak wybrać rury do instalacji wodnej? Podsumowanie

Wiedza na temat tego, jak wybrać rury do instalacji wodnej w prawidłowy sposób, jest bardzo przydatna, gdy chcemy zadbać o jej poprawne funkcjonowanie. Podejmując decyzję o tym, jakie elementy do takiego systemu dobrać, należy wziąć pod uwagę m.in. materiał z jakiego są wykonane, charakter instalacji, trwałość, odporność na temperaturę czy łatwość montażu. W zależności od sytuacji, dobrym rozwiązaniem mogą być np. rury PEX, rury miedziane czy rury PPR, w tym świetnie sprawdzające się w nowoczesnym budownictwie, oferowane przez Vesbo systemy instalacyjne z rur PPR. Ostateczny zakup produktów powinna poprzedzić dogłębna analiza potrzeb inwestora – pozwoli mu to wyposażyć się w takie rury, które zapewnią długowieczną, trwałą oraz bezpieczną i opłacalną w eksploatacji instalację wodną.